6 Aralık 2010 Pazartesi

Armut Bahçesi Hakkında Dikkat Edilmesi Gerekenler

ARMUT YETİŞTİRİCİLİĞİ
Türkiye'deki toplam meyve üretiminin yaklasik olarak beste birini yumusak çekirdekli meyveler yani elma, armut ve ayva teskil etmektedir. Bunun da % 18'i armuttur. Son istatistiklere göre yurdumuzda yaklasik olarak 15 milyon adet armut agaci ve 413 bin ton armut üretimi vardir.

Dünya armut üretiminde ülkemiz, ABD, Japonya, Ispanya, Fransa ve Almanya'dan sonra 6. sirayi almaktadir.

 
İklim İsteği
Armut bir mutedil iklim ağacıdır. Elmaya göre soğuklara daha az dayanıklı olduğundan kuzey yarım küresinde 55 enlem derecesinden daha yukarılara çıkamaz. Yükseklik bakımından da, elmaların yetiştiği fazla yüksek yerlerde bulunmaz. ( Güleryüz, 1979 ). Armut ağacı - 25 ila 30 o C dereceye kadar dayanırsa da uzun süren şiddetli soğuklarda, özellikle nemlice olan topraklarda, ağaçlarda sürgün uçları donar. Armut çiçekleri 2.2, ufak meyveleri 1.1 o C derecede dondan zarar görür ( Özbek, 1978 )

Armutlar genel olara 7  C0 nin altında 1000-2300 saat soğuklamaya ihtiyaç gösterirler. Bu türü bir çok çeşitlerinde en yüksek kaliteli, meyveler yazları sıcak ve kurak yerlerde olur. Armudun elmaya göre daha fazla bir ortalama sıcaklık istediği görülür. Bu yüzden Akdeniz ikliminin hakim olduğu bölgelerde, elmaya göre daha ekonomik olarak yetiştirilir (Güleryüz, 1979 )



 
Armut bir iliman iklim meyvesidir. Kis soguklarina karsi elmaya nazaran daha az dayaniklidir. Armutlar bol günesli ve yazlari sicak yerlerden hoslanir. Çiçeklenmesi elmadan 7-10 gün kadar erken oldugundan ilkbahar donlarina daha çok maruz kalabilir. Bu sebeple armut bahçeleri, don tehlikesi olmayan yerlerde kurulmalidir.

Armut yetistiriciligini sinirlayan en önemli faktörlerden birisi de kis soguklama ihtiyacidir. Armutlara kis soguklama ihtiyaci yani 7,2°C altinda geçen süre yaklasik 1200 saattir. Bu ihtiyaç giderilmezse çiçeklenme geç ve düzensiz olur. Siddetli olursa yaprak gözleri sürmez, agaç çiplak kalir.

Toprak İstekleri
Armut toprak bakımından fazla seçici değildir. Bununla beraber, toprak ne kadar derin, geçirgen, sıcak ve besin maddelerince zengin olursa ağaçların gelişmeleri de o kadar iyi ve verimleri o nispette yüksek olur

Çok kuru, az derin ve tasli topraklarda yetisen armutlarin meyveleri biçimsiz ve fazla kumlu olur. Agir ve nemli topraklarda yetistirilen sofralik armutlarin etleri kaba ve tatlari yayvan olur. Buna göre bol verim veren ağaçlar ve yüksek kaliteli meyveler elde edebilmek için armut derin, geçirgen, sicak, iyi drene edilmis, tinli topraklarda en iyi sekilde yetisir.( Özbek, 1978 ).

Armutlar için, 46-63 cm derinliklerdeki bir toprak profili yeterli olmakla birlikte, biraz daha az derin topraklarda alt tabakanın kök gelişimine müsaade etmesi gerekir ki böylece kökler alt kısımlardan nem sağlayabilsinler. Armut bahçesi kurarken en sakınılması gereken topraklar yüzlek kireçli topraklar, kuvvetli alkali topraklar veya alt toprak tabakalarına doğru yüksek oranda kireçli su bulunduran topraklardır ki böyle yerlerde ayva üzerine aşılı armutlar, demir noksanlığından büyük zarar görürler.

Armutlar, topraktaki organik madde miktarının oldukça yüksek olmasını severler. Bu bakımdan zayıf toprakları çiftlik gübresiyle takviye etmek gerekir ( Soylu, 1997 ).
 BAHÇELERİN KURULMASI

 Armut bahçeleri, ya aşılı fidanlarla veya kurak koşullarda çöğür yetiştirip üzerine aşı yapılarak kurulmaktadır. Bahçe kurulurken bir yaşlı iyi dallanmış fidanlardan yararlanmak en iyisidir. Çünkü, fidanlık döneminde iyi dallanmış fidanlar erken meyveye yatarlar. ( Soylu, 1987 )

Armut bahçelerinde ağaçlar arasında bırakılacak aralık ve mesafeler ekolojik şartlara ve kullanılacak anaca göre değişir. Nemli bölgelerde ayva anaç olarak kullanıldığı zaman 3-4 m, orta boydaki ağaçlar için 4-6 m ve armut çöğürü üzerindekiler içinde 6-8m aralık ve mesafe yeterli. Kıraçlarda ahlat anacı üzerinde bu mesafeler daha geniş tutulur ( Özbek, 1978 ).

 BAHÇELERİN BAKIMI

 Gübreleme

Gübrelemede esas, toprak ve yaprak analizlerinin yapılmasıdır. Buna göre de eksikler giderilmelidir. Armutlar genellikle azota karşı elmalardan daha çok tepki verirler ve meyvelerin kalitelerinde herhangi bir bozulma olmadan rahatça azot gübrelemesi yapılabilir. Ancak azot gübrelemesinde dikkate alınması gereken önemli husus ateş yanıklığıdır. Çünkü aşırı sürgün büyümesi bu hastalığın etkinliğini çok arttırır. Daimi yeşil örtü altındaki bahçelerde de azot ihtiyacı daha fazladır. Genel olarak 250-500 gr / ağaç saf azot hesabı ile bir azotlu gübreleme yapılabilir.

 Budama

Modifiye- Lider sistemi terbiye şekli armutlar için iyi gelir. Durum elmadakinin aynısıdır. Armutlarda çok görülen ateş yanıklığı hastalığından dolayı, meydan gelecek dallardaki ölme ihtimali hesaplanarak 4-6 ana çatı dalının gelişmesi sağlanır. Bunun için armutlardaki satın alınan fidan 90 -120 cm yerine 120-140 cm uzunlukta olursa daha iyi olur.

Budama elmalarda olduğu gibi çok hafif olmalıdır. Mahsule yatan ağaçlara hafif bir budama tatbik edilmesi ve yaygın bir gelişmenin temini için dal ve dalcık çıkarması yapılmalıdır.

Mahsul verme durumu bakımından armut çeşitleri iki gruba ayrılırlar

1-Kısa meyve dalcıklı çeşitler, bu çeşitlerden Beurre Hardy, B. Bosc, Beurre Clairgeau, Lawson ve Flemish, Beauty'de yeni gelişme daima yeni kesim yerlerinde olur,

2-Kuvvetli meyve dalcığı ve sürgün meydana getiren grupta Williams ( Bartlett ), Eastar Beurre, Winter Nelis ve Patrick Barry çeşitleri vardır.

Birinci gruba giren çeşitlere, bol miktarda çiçek gözü teşekkül etmeleri için orta derecede bir budama yapılması gereklidir. Bunlarda keza, kısaltma ile dal ve meyve dalcıklarında seyreltmede tavsiye edilir. İkinci gruba giren çeşitlere ise çok hafif bir budama yapmak gerekmektedir.

Gerek kışın, gerekse büyüme mevsiminde ağaçlar kontrol edilerek, ateş yanıklığı hastalığı uyku devresinde iken yakalanmalıdır. Bunun için ağacın tepe gelişmelerine bakmak yeterli olur. Bunlara bulaşmış sürgünlerde yapraklar kış mevsimi boyunca kaldıkları için kolayca tanınırlar. Hastalık görülür görülmez hastalıklı kısmın hemen kesilip atılması ileride çok dal çıkarılmasını önlediği gibi hastalığı da frenler ( Burak ve ark, 1999 )

 Seyreltme

Bartlett, B. Hardy, B.Bosc gibi çeşitler bazen her huzmede 3-5 meyve olacak şekilde meyve bağlarlar ki bunların sayısını 1 -2 ye düşürmek gerekir. Ancak seyreltmede ağaç üzerindeki ürün yükü de dikkate alınır eğer ağacın üzerindeki meyve tutumu yüksek değilse huzmelerde seyreltme yapmaya gerek yoktur.
 Armutlarda elle seyreltme çiçeklenmeden 50-70 sonraya kadar yapılabilir ( Soylu, 1997).

Derim

Bir ağaçta derim hiç değilse üç kez tekrarlanmalıdır. Derim olgunluğunun tayininde burada da meyve kabuğunun taban rengi, meyvenin daldan ayrılma durumu meyve etinin sertliği ve tam çiçekten olgunluğa kadar geçen süre dikkate alınır ( Özbek, 1978 )

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder